hemle

ERMƏNİ TACİRLƏRİNİN TARİXİ XƏYANƏTLƏRİ

Tarix:9-11-2018, 17:18
Baxış Sayı:585

XVII əsrin ikinci yarısından etibarən İrandan, ən çox isə Yeni Culfadan (İsfahan yaxınlığındakı) erməni adlanan toplumun Hindistana böyük köçümü oldu. Artıq XVIII əsrin ortalarında Mədrəs, Dehli, Bombey, Kəlküttə şəhərləri ermənilərin yeni ticarət mərkəzlərinə çevrilmişdi. Osmanlı ilə yaxın münasibətlərdə olan Babur hökmüdarı Səlim Cahangir (1605-1627) zamanında, həcc ziyarətinə gedən zəvvarlara divan tutan portuqaliyalıları məğlub edən ingilislərə, ölkədə böyük imtiyazlar verilmişdi. 1688-ci ildə Yeni Culfa erməni tacirlərinin nümayəndəsi Xoca Qələndər ingilislərin "Şərq-Hind kompaniyası" (Covenor and Company of Merchants of London trading with the East Indies) ilə müqavilə imzaladı. Şərtlərə əsasən İran və Hindistanın varlı erməni tacirlərini öz tərkibinə daxil edən kompaniya, bölgədə İngiltərənin nüfuzunu gücləndirdi. İngilis kaloniyalarında məskunlaşan ermənilər, bu ölkənin hərbi donanmasının müşayəti və İngiltərə bayrağı altında öz gəmiləri ilə məhşur Bombey - London ticarət yolunu ərsəyə gətirdilər (Gəmi sahibləri ermənilər olsa da, gəmini idarə edənlər onlardan olmurdu!). Sonrakı iki əsr boyu bu ticarət yolu üzərindəki ölkələri müstəmləkəsinə çevirmək, İngiltərənin siyasətinin tərkib hissəsi oldu. Bütövlükdə bu müqavilə, Osmanlı dövlətini zəiflətməyə yönəlmiş erməni-ingilis sövdələşməsi idi. Osmanlı tərəfindən ingilislərə verilmiş vergi sahəsindəki güzəştlərdən bəhrələnən (İngilis tacirlərinin ortağı qismində) ermənilər, dövlət xəzinəsinə əhəmiyyətli ziyan vurdu. 1690-cı ildə Yeni Culfa və Hindistandan Ağapiris Qələndərdən başqa, 40 erməni tacir ailəsi Londonda məskunlaşdılar və orada erməni icmasının əsasını qoydu.

Azər Azadzadə Atəs.

Digər xəbərlər
18:27 Ötən gün vətəndaşların bank kartlarından 32 min manatdan çox pul kiberüsullarla oğurlanıb
18:23 Sel nəticəsində ölən vəzifəli şəxs imiş
18:21 Qaraciyərin düşməni hesab edilir - Hər kəsin evində var
18:19 İsrail pasportu olanlara şok qadağa: Bu ölkəyə girişləri yasaqlandı
18:18 Zərərə görə ödənilən sığorta məbləği niyə artırılmır? - AÇIQLAMA
18:16 Pensiyalar yenidən artırılır
18:14 Əlilliyə görə təkrar yoxlamadan keçməli deyilsiniz - Bu halda müddətsizdir
18:11 Əhaliyə ŞAD XƏBƏR - Sabah səhər...